Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ phát biểu tại tổ (Ảnh: Lâm Hiển)
Tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 5, sáng 9/6, sau khi nghe Tờ trình và báo cáo thẩm tra dự án Luật Đất đai (sửa đổi), Quốc hội đã thảo luận tại tổ về dự luật quan trọng này.
Khó nhất trong tài chính đất đai là định giá đất
Trong phiên thảo luận tại tổ, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nhắc lại Nghị quyết số 18-NQ/TW về "Tiếp tục đổi mới, hoàn thiện thể chế, chính sách, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý và sử dụng đất, tạo động lực đưa nước ta trở thành nước phát triển có thu nhập cao" đã đặt ra nhiệm vụ phải có cơ chế, phương pháp xác định giá đất theo nguyên tắc thị trường; quy định chức năng, nhiệm vụ và trách nhiệm của cơ quan có nhiệm vụ xác định giá đất. Tuy nhiên, khi đọc quy định về giá đất, Quốc hội không biết thảo luận gì vì dự thảo chỉ ghi Chính phủ sẽ quy định.
“Trong tài chính đất đai thì khó nhất là quy định giá đất. Do đó, luật phải quy định về nguyên tắc, phương pháp xác định giá đất để Quốc hội thảo luận cho ý kiến. Nếu chờ xong luật, xây dựng nghị định mà chưa biết nội hàm quy định này như thế nào thì sẽ xảy ra nhiều tranh luận. Nhiều ý kiến chuyên gia, người sử dụng đất cho rằng càng nhiều phương pháp thì càng khó áp dụng” - Chủ tịch Quốc hội nói.
Dẫn chứng về phương pháp xác định giá đất, Chủ tịch Quốc hội cho biết trong nghị quyết chính sách đặc thù với Thành phố Hồ Chí Minh đang trình Quốc hội, thành phố kiên trì đề xuất cho thí điểm áp dụng phương pháp hệ số K (hệ số điều chỉnh giá đất) trong xác định giá đất. Khi trong luật đã có quy định, các nhà đầu tư sẽ biết ứng với quy định này thì chi phí đầu vào về đất đai, tiền thuê đất, trả tiền một lần, theo năm trong phương án tài chính là bao nhiều và các cơ quan cũng tính toán theo phương pháp minh bạch.
“Hiện nay, khó nhất là xác định đất giáp ranh trong cùng một tỉnh, giáp ranh giữa hai tỉnh, giữa tỉnh là đô thị đặc biệt và tỉnh là đô thị thường thì rất khác nhau. Khiếu nại, tố cáo, khiếu kiện vấn đề này rất lớn. Toàn bộ phương pháp định giá đất để Chính phủ quy định trong nghị định thì Quốc hội chưa yên tâm thông qua”, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ băn khoăn.
Theo Chủ tịch Quốc hội, quan điểm của Quốc hội là muốn Chính phủ trình quy định này, có thể đưa vào một chương, một vào điều quy định về nguyên tắc, phương pháp xác định giá đất. Khi đó, trí tuệ của toàn dân, của Quốc hội, của toàn xã hội chắc chắn sẽ đóng góp vào xây dựng nội dung khó nhất trong tài chính đất đai là định giá đất.
Tránh chuyện lấy ý kiến cho có, hình thức
Về lấy ý kiến quy hoạch sử dụng đất cấp tỉnh, quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất cấp huyện, nhiều đại biểu Quốc hội cho rằng, các quy định trong dự thảo Luật chưa bảo đảm được tính thực chất của việc lấy ý kiến nhân dân. Có cùng nhận định này, Chủ tịch Quốc hội nêu rõ, phải tránh câu chuyện "lấy ý kiến cho có, hình thức”.
Dự thảo Luật chưa nói rõ bao nhiêu phần trăm thì có thể xác định là đồng thuận hoặc không đồng thuận, nếu người dân không đồng thuận thì như thế nào. Nếu trường hợp nhân dân không đồng thuận với dự thảo thì cơ quan có thẩm quyền có xem xét, sửa đổi nội dung dự thảo quy hoạch, kế hoạch hay không? Sửa đổi toàn bộ hay sửa đổi một phần? Trong trường hợp bảo lưu như dự thảo thì trách nhiệm giải trình thế nào? Chế tài xử lý trách nhiệm của người có thẩm quyền mà không thực hiện trách nhiệm giải trình ra sao?
Chủ tịch Quốc hội chỉ rõ, “nếu không làm rõ những vấn đề này thì tính khả thi của việc lấy ý kiến nhân dân rất thấp, sẽ lại hình thức thôi và cũng rất khó cho những người thực hiện ở cơ sở, không có ranh giới để người ta quyết định được”.
Việc rà soát điều chỉnh quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất cũng tương tự như vậy. Đây là lĩnh vực phát sinh nhiều sai phạm vừa qua. Chủ tịch Quốc hội nêu thực tế, nhà đầu tư rất ngại đầu tư vào nông nghiệp vì sợ những thay đổi bất thình lình trong quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất nông nghiệp. "Hôm nay bảo đất nông nghiệp, mai mốt lại bảo điều chỉnh thành đất ở, sản xuất, đất công nghiệp... Rủi ro lớn nhất của đầu tư vào nông nghiệp chính là quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất. Nếu không quy định kỹ thì rất khó vận hành, mà vận hành rồi cũng khó tránh khỏi vi phạm trong khi việc rà soát, điều chỉnh quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất là rất khó tránh khỏi trong thực tế vì đây là nhu cầu tất yếu của thực tiễn phát triển", Chủ tịch Quốc hội nhận định.
Trên cơ sở đó, Chủ tịch Quốc hội đề nghị, phải quy định rất cụ thể, chi tiết, chặt chẽ về điều kiện, trình tự, thủ tục, thẩm quyền, vấn đề giám sát, chế tài xử lý vi phạm trong trường hợp có lợi dụng việc điều chỉnh để thay đổi quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất theo lợi ích nhóm, tham nhũng, tiêu cực, làm ảnh hưởng đến quyền, lợi ích hợp pháp của nhân dân.
Dự thảo Luật phải bổ sung quy định nguyên tắc của việc rà soát, điều chỉnh quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất để tương thích với nội dung nguyên tắc lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất; quy định các tiêu chí cơ bản để thực hiện việc rà soát, điều chỉnh quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất để hạn chế việc thay đổi quy hoạch, kế hoạch tuỳ tiện; bổ sung chế tài xử lý đối với tổ chức, cán nhân có thẩm quyền trong việc rà soát, điều chỉnh quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất.
“Có như vậy mới đủ sức răn đe và lập lại trật tự trong lĩnh vực này”, Chủ tịch Quốc hội nói./.
Nhóm PV
Nguồn: dangcongsan.vn
