Theo Ban Chỉ đạo 389 Quốc gia, nguyên nhân gia tăng các vụ việc do tình hình buôn lậu, gian lận thương mại (GLTM) và hàng giả vẫn diễn ra phức tạp với nhiều thủ đoạn tinh vi trên các tuyến biên giới đất liền, tuyến cảng biển, các vùng biển, tuyến hàng không và bưu chính quốc tế; cùng với đó tình hình sản xuất, mua bán, vận chuyển hàng cấm, hàng lậu, hàng giả, hàng hóa giả mạo nhãn hiệu, hàng hết hạn sử dụng, hàng vi phạm quyền sở hữu trí tuệ, hàng vi phạm vệ sinh an toàn thực phẩm và các hành vi GLTM khác diễn ra trên hầu hết các địa bàn trong cả nước.
Cụ thể, trên các tuyến biên giới Việt Nam - Trung Quốc, Việt Nam - Lào, Việt Nam - Campuchia, hoạt động buôn lậu, GLTM, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới diễn biến phức tạp. Các đối tượng lợi dụng việc đi lại qua các đường mòn, lối mở, kênh rạch, sông, suối biên giới thuận tiện để buôn lậu, GLTM, mua bán, vận chuyển trái phép ma túy, pháo nổ, thuốc lá điếu, đường cát, vàng, ngoại tệ, hàng gia dụng... từ nước ngoài vào Việt Nam.
Đáng chú ý, trên các vùng biển, hoạt động buôn lậu, vận chuyển hàng cấm như ma túy, vật liệu nổ, thuốc lá điếu, vận chuyển trái phép các loại hàng hóa như xăng, dầu, than, khoáng sản, hàng điện tử, điện lạnh, thực phẩm, hàng đông lạnh… diễn biến phức tạp trên các vùng biển Quảng Ninh, Hải Phòng, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Ninh Thuận, Bà Rịa - Vũng Tàu, TP. Hồ Chí Minh, Sóc Trăng, Cà Mau, Kiên Giang.
Theo ông Lê Thanh Hải - Ủy viên Ban Chỉ đạo 389 Quốc gia, Chánh Văn phòng Thường trực Ban Chỉ đạo 389 Quốc gia, năm 2022, tình hình dịch bệnh Covid-19 trên thế giới, khu vực được kiểm soát, các chuyến bay quốc tế được mở trở lại, nên hoạt động buôn lậu, GLTM, vận chuyển trái phép hàng cấm, hàng hóa khác qua đường hàng không và bưu chính quốc tế như Nội Bài (Hà Nội) và Tân Sơn Nhất (TP. Hồ Chí Minh) có chiều hướng tăng cả về quy mô và số lượng. Các đối tượng lợi dụng hoạt động chuyển phát nhanh, dịch vụ bưu chính qua các tuyến hàng không, khai báo hàng hóa gửi từ nước ngoài về Việt Nam dưới dạng quà tặng, quà biếu để buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng cấm như ma túy, tiền chất, sản phẩm động vật hoang dã, các mặt hàng có giá trị cao, dễ cất giấu như ngoại tệ, xì gà, điện thoại di động, vật tư y tế, thuốc tân dược, mỹ phẩm, thực phẩm chức năng…
Để thực hiện hiệu quả công tác chống buôn lậu, GLTM và hàng giả năm 2023, Ban Chỉ đạo 389 quốc gia yêu cầu Ban Chỉ đạo 389 các bộ, ngành, tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương quán triệt, chỉ đạo tổ chức thực hiện các trọng tâm. Trong đó, Ban Chỉ đạo 389 các bộ, ngành, tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương quán triệt, thực hiện nghiêm túc, hiệu quả các chuyên đề, kế hoạch, văn bản chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Trưởng Ban Chỉ đạo 389 quốc gia về công tác chống buôn lậu, GLTM và hàng giả.
Bên cạnh đó chủ động nắm chắc, dự báo sát, đúng tình hình; xác định tuyến, địa bàn, đối tượng trọng điểm, mặt hàng, hoạt động nổi lên; nhận diện phương thức, thủ đoạn hoạt động; đề ra các giải pháp phù hợp nhằm đấu tranh, ngăn chặn hiệu quả các hoạt động buôn lậu, GLTM và hàng giả thuộc lĩnh vực, địa bàn phụ trách, quản lý.
