 |
| PGS.TS Mai Quang Vinh chủ nhiệm đề tài khoa học tem truy xuất nguồn gốc eGap, báo cáo Thủ tướng Chính phủ về tem truy xuất nguồn gốc eGap. |
Ngày 23/9, trong Diễn đàn Kinh tế hợp tác, hợp tác xã năm 2022 với chủ đề “Chuyển đổi số - Động lực phát triển kinh tế hợp tác, hợp tác xã trong kỷ nguyên mới gắn với thực hiện Nghị quyết số 20-NQ/TW ngày 16/6/2022. Diễn đàn được tổ chức theo hình thức trực tiếp tại Trụ sở Chính phủ, kết hợp trực tuyến tại điểm cầu 63 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương. PGS.TS Mai Quang Vinh chủ nhiệm đề tài khoa học tem truy xuất nguồn gốc eGap, báo cáo Thủ tướng Chính phủ về tem truy xuất nguồn gốc eGap:
Chuyển đổi số là chủ trương, định hướng lớn của Đảng và Nhà nước, là công việc phải thường xuyên, liên tục theo dõi, đánh giá, đôn đốc, chỉ đạo sát sao và quyết liệt triển khai. Cùng với đó, phát triển khu vực kinh tế tập thể luôn được Đảng, Nhà nước và cả các đối tác phát triển quan tâm. Phát triển kinh tế tập thể là xu thế tất yếu trong bối cảnh hội nhập quốc tế, phù hợp với kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa.
Thời gian qua, khu vực kinh tế tập thể nước ta đã có nhiều chuyển biến tích cực về cả nhận thức, chính sách, pháp luật, quá trình phát triển và chuyển đổi về số lượng, quy mô, cơ cấu tổ chức, tính liên kết, hiệu quả hoạt động.
Chuyển đổi số đã gắn liền với đời sống của người dân từ nông thôn tới thành thị, diễn đàn này nhằm nâng cao nhận thức và tư duy của nhóm hợp tác xã và bà con nông dân, việc số hoá gắn liền với quy trình sản xuất, tính minh bạch của sản phẩm nông nghiệp ,nâng cao tính cạnh tranh và nâng tầm sản phẩm nông sản của Việt Nam trên thị trường quốc tế.
Việt Nam là một đất nước với 80% sản phẩm nông nghiệp sản phẩm đa dạng và phong phú, nhưng trên thị trường quốc tế sản phẩm nông sản của Việt Nam không cạnh tranh được với Thái Lan, Malaisia và các nước Đông Nam Á. Lý do quan trọng do tính minh bạch của sản phẩm không có, nguồn gốc xuất xứ không rõ ràng, để đáp ứng được xu thế cạnh tranh sản phẩm nông sản việc số hoá sản phẩm nông nghiệp qua hình thức tem truy xuất nguồn gốc là hết sức cần thiết.
Trong diễn đàn, đại diện Liên hiệp hợp tác xã kinh tế số do PGS.TS Mai Quang Vinh chủ nhiệm đề tài khoa học tem truy xuất nguồn gốc eGap, đã nêu trong báo cáo: Nông nghiệp Việt Nam tuy đã đạt được nhiều thành tựu nổi bật trong những năm đổi mới, nhưng còn nhiều nút thắt, trở ngại chính trên con đường phát triển đó là nền kinh tế nông nghiệp nhỏ lẻ, manh mún, bình quân 0,2 đến 2 ha/hộ và chỉ đạt 0,34 ha/1 lao động, 8,6 triệu hộ canh tác trên 27,2 triệu ha đất canh tác (2019), nên rất khó khăn trong quản lý chất lượng, xuất xứ hàng hóa.
Theo số liệu của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn thì chỉ có chưa đầy 3% cơ sở sản xuất theo tiêu chuẩn VietGap; khoảng 1% theo tiêu chuẩn GlobalGap, có nghĩa là gần như 100% cơ sở bị buông lỏng quản lý, sản xuất không có tiêu chuẩn, không có giám sát, quản lý. Xảy ra tình trạng khá phổ biến sản phẩm mang nhiều dư lượng độc hại, trà trộn xuất xứ, mã vùng sản xuất. Như vậy, sẽ không thể bảo đảm được chất lượng nông sản, giá bán, VSATTP, ảnh hưởng đến sức khỏe giống nòi, uy tín và thương hiệu nông sản Việt Nam.
Để đóng góp giải pháp nâng cao giá trị và uy tín của nông sản Việt Nam, các sản phẩm OCOP, cần thiết phải quản lý chặt chẽ sản phẩm, mã vùng trồng tới tận lô, hộ sản xuất nhỏ lẻ. Liên hiệp Hợp tác xã Kinh tế số Việt Nam (VDECA) đã tập hợp các nhà khoa học nông nghiệp và công nghệ thông tin cùng chung đam mê, muốn đóng góp tâm huyết, trí tuệ và kinh nghiệm tích lũy qua gần 50 năm công tác để xây dựng nền kinh tế nông nghiệp Việt Nam vững mạnh, giúp nông dân thoát nghèo, giúp cho người Việt được tiếp cận sản phẩm sạch, chất lượng cao với giá cả hợp lý, có uy tín trên thị trường thế giới.
VDECA đã thực hiện đóng góp giải pháp chuyển đổi số nông nghiệp, phục vụ các HTX nông nghiệp thông qua Xây dựng phần mềm eGap và Cổng thông tin Quản lý, Giám sát, Truy xuất minh bạch và Kết nối thị trường nông sản Việt Nam eGap.vn với 4 chức năng, có 3 cấp quản lý, phân quyền, huy động các cơ quan quản lý, giám sát xã hội vào cuộc với 100 Cổng phụ, mỗi tỉnh/thành phụ trách 1 cổng. Cổng này giúp ích Quản trị sản phẩm theo chuỗi từ sản xuất, cung ứng đến tiêu thụ cho 5 ngành trồng trọt, chăn nuôi, thủy sản, chế biến và các sản phẩm OCOP phục vụ kết nối thị trường, hỗ trợ các công nghệ nông nghiệp tiên tiến, ứng dụng Blockchain, AI như các phần mềm Giải pháp ứng dụng dự báo, cảnh báo thời tiết nông nghiệp, sâu bệnh iMetos, Metplus, canh tác nông nghiệp thông minh MobiAgri, phòng chống thiên tai, vận hành an toàn hồ đập và thủy điện Seho, Tổng đài khuyến nông và chăm sóc khách hàng WeatherPlus.
 |
| Toàn cảnh diễn đàn. |
Thành tựu công trình Phần mềm eGap (eVietGap) và Cổng thông tin eGap.vn đã được Ngân hàng thế giới trao giải thưởng đổi mới sáng tạo PoC-WB/2017, được Bộ Khoa học và Công nghệ nghiệm thu năm 2019, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã có Công văn ủng hộ, ký kết thỏa thuận hợp tác cho phép mở rộng ứng dụng ra sản xuất.
Tuy nhiên việc phát triển và triển khai tem truy xuất nguồn gốc eGap vẫn còn đang gặp nhiều khó khăn, khu vực kinh tế tập thể của nước ta đến nay chưa phát triển như mục tiêu, yêu cầu. Đổi mới và nâng cao hiệu quả kinh tế tập thể còn nhiều khó khăn. Năng lực nội tại của hợp tác xã còn yếu, hiệu quả hoạt động chưa cao, mô hình tổ chức lỏng lẻo, chưa phù hợp, trình độ cán bộ quản lý hợp tác xã còn hạn chế mà một trong những nguyên nhân là chuyển đổi số còn chậm và thiếu chiến lược, hành động cụ thể.
Chính vì vậy, để việc số hoá sản phẩm nông sản cần có sự chung tay của chính quyền và hợp tác xã phải chủ động thay đổi cơ bản phương thức sản xuất, kinh doanh, chuyển đổi số để thích nghi với tình hình phát triển mới là yêu cầu cấp thiết, không thể đảo ngược.
Diễn đàn này được tổ chức để đánh giá những kết quả đạt được trong chuyển đổi số quốc gia nói chung và chuyển đổi số trong khu vực kinh tế tập thể, hợp tác xã nói riêng; đồng thời thẳng thắn nhìn nhận những tồn tại, hạn chế, khó khăn, thách thức và những vấn đề đang đặt ra hiện nay để có các giải pháp phù hợp để thúc đẩy chuyển đổi số trong thời gian tới, tạo động lực cho kinh tế tập thể, hợp tác xã phát triển nhanh và bền vững, gắn với việc cụ thể hóa Nghị quyết số 20 của Trung ương./.
