Sự bi quan “thái quá”
Theo ông Michael Kokalari – CFA, Giám đốc phòng Phân tích kinh tế vĩ mô và Nghiên cứu thị trường của Tập đoàn VinaCapital, việc ông Donald Trump đắc cử đã tạo ra sự bi quan thái quá về tác động tiềm tàng của các chính sách của ông đối với Việt Nam từ một số bài báo quốc tế.
Thực tế, Việt Nam khó có thể là mục tiêu vì vai trò hữu ích của Việt Nam trên nhiều lĩnh vực. Hơn nữa, nếu ông Trump áp đặt mức thuế 5-10% đối với tất cả các quốc gia (trừ Trung Quốc) xuất khẩu sang Mỹ, Việt Nam vẫn sẽ duy trì lợi thế trong việc thu hút FDI vào lĩnh vực sản xuất.
Tuy nhiên, ông Trump gần đây đã công bố ý định áp thuế 25% đối với Canada và Mexico, cùng với việc áp thêm 10% thuế đối với hàng xuất khẩu của Trung Quốc sang Mỹ. Thông báo này, cộng với thặng dư thương mại 100 tỷ USD của Việt Nam với Mỹ, đã làm dấy lên lo ngại rằng Việt Nam có thể sẽ trở thành mục tiêu tiếp theo.
Các nhà giao dịch kỳ vọng, Canada, Trung Quốc và Việt Nam sẽ đàm phán với chính quyền của ông Trump để tránh thuế suất cao đối với hàng hóa xuất khẩu sang Mỹ (tỷ giá USD/VND không thay đổi sau thông báo thuế mới nhất của ông Trump).
Việt Nam có thể không phải đích nhắm của ông Trump
Ông Kokalari nhận định, mục tiêu chính mà ông Trump đã công khai (liên quan đến Việt Nam) bao gồm việc đưa lại các công việc sản xuất vào Mỹ và thu hẹp thâm hụt thương mại của Mỹ.
Về vấn đề thâm hụt thương mại, sau cuộc bầu cử, Chính phủ Việt Nam đã công bố kế hoạch giảm thặng dư thương mại bằng cách mua Khí Thiên nhiên Hóa lỏng (LNG) và máy bay từ Mỹ. Theo các chuyên gia trong ngành năng lượng, Việt Nam có thể bắt đầu nhập khẩu khoảng 30 tỷ USD LNG mỗi năm từ Mỹ thông qua việc sử dụng các đơn vị Lưu trữ nổi và tái hóa khí.
Đối với việc dịch chuyển sản xuất trở về Mỹ, do mức lương ở Mỹ quá cao và nguồn cung công nhân lành nghề quá thấp, nên khó có thể sản xuất các sản phẩm “Made in Vietnam” ở Mỹ một cách hiệu quả về chi phí. Bên cạnh đó, niềm tin của doanh nghiệp và người tiêu dùng Mỹ đã tăng mạnh sau khi ông Trump đắc cử, điều này sẽ thúc đẩy nhu cầu của Mỹ đối với các sản phẩm "Made in Vietnam".
Trước đó, niềm tin của người tiêu dùng Mỹ đã phục hồi mạnh nhất sau bầu cử kể từ khi ông Bill Clinton đắc cử. Tuy nhiên, chuyên gia của VinaCapital cho rằng, sẽ mất một thời gian để sự “phấn khích” này chuyển thành việc gia tăng xuất khẩu của Việt Nam sang Mỹ, vì vậy đây có thể là câu chuyện của năm 2026.