Thứ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Huy Dũng phát biểu tại Diễn đàn - Ảnh: VGP/Anh Thơ
Ngày 15/4, UBND TPHCM tổ chức Diễn đàn Kinh tế Thành phố lần thứ 3 năm 2022 với chủ đề "Kinh tế số: Động lực tăng trưởng và phát triển TPHCM trong tương lai".
Phát biểu tại Diễn đàn, Thứ trưởng Nguyễn Huy Dũng cho biết, chuyển đổi số, hiểu theo một cách đơn giản nhất, là đưa toàn bộ hoạt động của người dân, doanh nghiệp, chính quyền lên môi trường số. Mọi người có thể nghĩ lên môi trường số thì mất an toàn, nhưng đúng ra, lên môi trường số và đảm bảo an toàn an ninh mạng đúng cách thì sẽ an toàn hơn.
Trong quá trình chuyển đổi số, thể chế đóng vai trò quan trọng nhất. Thể chế phải động viên người dám làm và bảo vệ người dám làm. Nước ta đang nỗ lực xây dựng thể chế để vào năm 2025, giao dịch điện tử sẽ có giá trị pháp lý như giao dịch giấy, giao dịch trực tuyến nhanh hơn, rẻ hơn giao dịch giấy và vì thế, giao dịch trực tuyến sẽ thay thế giao dịch giấy.
"TPHCM hãy đi đầu trong quá trình này, quốc gia thì xác định là vào năm 2025, nhưng TPHCM thì có thể cụ thể hóa được điều đó ngay vào năm 2022, 2023", Thứ trưởng Bộ TT&TT cho hay.
Trên quan điểm TPHCM sẽ đi đầu cả nước, Thứ trưởng Nguyễn Huy Dũng đã nêu một số điểm đột phá.
Về chính quyền số, điểm đột phá lớn nhất vẫn là cung cấp dịch vụ công trực tuyến có chất lượng phục vụ người dân, doanh nghiệp, cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh. Cách làm của TPHCM thời gian qua là triển khai phân tán theo từng quận, huyện. Cách làm này là hiệu quả, đưa Thành phố trở thành một trong những địa phương dẫn đầu cả nước về tỉ lệ dịch vụ công trực tuyến phát sinh hồ sơ và tỉ lệ hồ sơ xử lý trực tuyến.
Tuy nhiên, theo ông Nguyễn Huy Dũng, để tiếp tục duy trì vị trí dẫn đầu và xa hơn nữa là cung cấp dịch vụ công trực tuyến có chất lượng tương đương với các thành phố dẫn đầu khu vực, TPHCM vẫn cần nỗ lực tìm tòi cách làm mới; chẳng hạn, cần nhanh chóng hợp nhất Cổng Dịch vụ công trực tuyến với hệ thống một cửa điện tử đang phân tán hiện nay thành nền tảng giải quyết thủ tục hành chính thống nhất, dùng chung trên phạm vi toàn thành phố.
"Nhưng dù làm theo cách nào thì chúng tôi cũng đề xuất là Thành phố nên xác định mục tiêu tối thiểu là 70% hồ sơ xử lý trực tuyến và giảm 30% thời gian trung bình xử lý một thủ tục hành chính", ông Nguyễn Huy Dũng nêu.
Ngoài ra, Thành phố có thể đặt mục tiêu là cung cấp dịch vụ công trực tuyến có trải nghiệm mượt mà giống như sử dụng thư điện tử hay mạng xã hội phổ biến hiện nay cho người dân và doanh nghiệp. Nếu đột phá hơn nữa, Thành phố hãy tìm cơ chế cho phép nhiều bên gồm cả doanh nghiệp tham gia vào tối ưu hóa dịch vụ công trực tuyến.
Điểm đột phá thứ 2 là tăng cường tỉ lệ giám sát, thanh tra, kiểm tra trực tuyến thay vì giám sát 100% theo cách tiếp xúc trực tiếp như hiện nay. Cơ quan Nhà nước sử dụng hệ thống giám sát trực tuyến kết nối với hệ thống thông tin của đối tượng quản lý thông qua các KPI để lấy dữ liệu phục vụ công tác quản lý đã được quy định bởi pháp luật. Nếu như TPHCM có thể trở thành địa phương đầu tiên trên cả nước tiên phong hiện thực hóa điều này thì đây sẽ là môi trường nuôi dưỡng rất tốt cho kinh tế số và xã hội số phát triển.
Về kinh tế số, chiến lược quốc gia đã xác định rất rõ nội hàm kinh tế số Việt Nam gồm 3 thành phần: Kinh tế số ICT là công nghiệp CNTT và dịch vụ viễn thông - lĩnh vực mà TPHCM đang dẫn đầu cả nước; Kinh tế số nền tảng là hoạt động kinh tế số của các nền tảng số, các hệ thống trực tuyến kết nối cung và cầu và các dịch vụ trực tuyến trên môi trường mạng; Kinh tế số ngành và lĩnh vực. TPHCM đủ tiềm năng để phát triển toàn diện cả 3 thành phần kinh tế này nhưng dư địa phát triển kinh tế số TPHCM trong ngắn hạn và trung hạn sẽ nằm ở phát triển kinh tế số nền tảng và kinh tế số ngành, lĩnh vực.
Xét trên một góc nhìn khác, kinh tế số là hoạt động kinh tế diễn ra trên môi trường số gồm 2 khu vực: kinh tế truyền thống được chuyển đổi số để trở nên hiệu quả hơn (ví dụ như vận tải, bán lẻ, du lịch); Kinh tế số nhờ tiến bộ khoa học công nghệ như blockchain - là động lực tăng trưởng trong trung và dài hạn và gần như vô hạn vì tiếp cận được thị trường và nguồn lực thế giới.
"TPHCM phát triển kinh tế số nền tảng thì hãy là cái nôi nền tảng cho các doanh nghiệp nền tảng số xuất sắc, tìm cách phổ cập thật nhanh nền tảng số để phục vụ nhu cầu đặc thù của người dân thành phố và nhu cầu của người dân Việt Nam", Thứ trưởng Nguyễn Huy Dũng chia sẻ.
Chiến lược kinh tế số quốc gia đã nêu tên 54 nền tảng số cụ thể, trong đó năm 2022 này xác định 35 nền tảng số ưu tiên triển khai trước. Ông Nguyễn Huy Dũng đề nghị TPHCM hãy lựa chọn và công bố các nền tảng số mà Thành phố ưu tiên triển khai trong năm 2022. Khi người dân và doanh nghiệp lên môi trường số thì họ sẽ thấy được lợi ích khi phát triển kinh tế số và xã hội số. Nếu mỗi người dân có cơ hội để trở thành một doanh nhân số; mỗi doanh nghiệp, mỗi hộ sản xuất kinh doanh có cơ hội trở thành doanh nghiệp số thì kinh tế số và xã hội số TPHCM sẽ phát triển.
Điều cuối cùng, theo Thứ trưởng Bộ TT&TT, tương lai của mỗi thành phố, mỗi quốc gia bắt đầu từ trường học của họ. Thành phố cần chú trọng chuyển đổi số trong trường học, có thể bắt đầu trước từ các trường đại học, phát triển đại học số để trở thành các trung tâm đào tạo nhân lực số hàng đầu đất nước và khu vực; áp dụng mô hình đại học số để đào tạo kỹ sư, cử nhân số trong tương lai. Khi TPHCM trở thành trung tâm nhân lực số thì việc trở thành trung tâm về kinh tế số và xã hội số sẽ đến như hệ quả tất yếu.
Anh Thơ
