Ngày 12/3, Ngân hàng Trung ương Canada (BOC) đã cắt giảm lãi suất chủ chốt 25 điểm cơ bản, viện dẫn tình hình bất ổn về thương mại với Mỹ là lý do đưa ra quyết định này.
“Trong những tháng gần đây, sự bất ổn lan rộng do các mối đe dọa liên tục thay đổi về thuế quan của Mỹ đã làm lung lay niềm tin của doanh nghiệp và người tiêu dùng”, Thống đốc BOC Tiff Macklem cho biết trong bài phát biểu khai mạc tại Ottawa. “Điều này đang hạn chế ý định chi tiêu của hộ gia đình và kế hoạch tuyển dụng và đầu tư của doanh nghiệp”.
Quyết định cắt giảm lãi suất lần thứ bảy liên tiếp vào thứ Tư tuần này đã được đông đảo thị trường và các nhà kinh tế dự đoán và đưa lãi suất qua đêm của ngân hàng trung ương xuống còn 2,75%, nằm trong khoảng giữa phạm vi trung lập ước tính của ngân hàng trung ương.
“Tùy thuộc vào mức độ và thời gian áp dụng thuế quan mới của Mỹ, tác động đến nền kinh tế có thể rất nghiêm trọng”, Thống đốc Macklem cho biết.
Theo ước tính của BOC, cuộc chiến thương mại kéo dài có thể làm giảm 3% tăng trưởng của Canada trong hai năm tới. Cơ quan này cũng ước tính đầu tư vào Canada có thể giảm 12% và xuất khẩu có thể giảm 8,5% sau năm đầu tiên. Thống đốc Macklem nói thêm rằng "chỉ riêng sự không chắc chắn đã gây ra tác hại rồi".
BOC cũng công bố kết quả khảo sát với các doanh nghiệp và người tiêu dùng cho thấy, tâm lý chi tiêu của doanh nghiệp và hộ gia đình đã thay đổi như thế nào.
Theo cuộc khảo sát được tiến hành từ ngày 29/1 đến ngày 28/2, khoảng 72% người tiêu dùng dự kiến chi phí sẽ tăng do thuế quan và 47% doanh nghiệp cũng đồng suy nghĩ.
Khoảng 48% doanh nghiệp được khảo sát có kế hoạch cắt giảm kế hoạch đầu tư và 40% có kế hoạch cắt giảm tuyển dụng, chỉ có 2% doanh nghiệp cho biết sẽ tăng đầu tư.
Thống đốc Macklem cho biết ông dự kiến tỷ lệ thất nghiệp sẽ tăng nếu đầu tư kinh doanh tiếp tục suy yếu trong quý II năm nay.
"Các cuộc khảo sát của chúng tôi cũng cho thấy ý định tăng giá của doanh nghiệp đã tăng lên khi họ phải đối phó với chi phí cao hơn liên quan đến cả sự không chắc chắn và thuế quan", Thống đốc cho biết. "Đồng thời, kỳ vọng lạm phát đã tăng lên khi người dân Canada chuẩn bị cho khả năng giá cả tăng cao".
BOC dự kiến, lạm phát sẽ tăng lên 2,5% vào tháng 3, sau khi kết thúc chương trình giảm thuế liên bang GST/HST. Thống đốc Macklem cho biết, tác động của thuế quan đối với lạm phát sẽ khó đánh giá hơn và sẽ bao gồm một số yếu tố như đồng đô la Canada suy yếu, chi phí thuế quan đối ứng và sự sụt giảm trong chi tiêu hộ gia đình cùng niềm tin của doanh nghiệp.
Ngân hàng trung ương Canada cho biết họ sẽ tiếp tục theo dõi chặt chẽ kỳ vọng lạm phát và tốc độ chi phí do doanh nghiệp chuyển vào giá cả.
“Thực tế là một số mức giá sẽ tăng, chúng tôi không thể thay đổi điều đó”, Thống đốc Macklem cho biết. “Điều chúng tôi không muốn thấy là đợt tăng giá đầu tiên có tác động lan tỏa khiến các mức giá khác tăng, trở thành phổ quát và liên tục. Đó là điều chúng tôi không thể để xảy ra”.
BOC cho biết sẽ không thể đưa ra định hướng trước do tình hình bất ổn. Họ cũng cho biết hội đồng quản trị sẽ "đánh giá cẩn thận thời điểm và sức mạnh" của áp lực giảm lạm phát từ tăng trưởng yếu hơn và áp lực tăng lạm phát từ chi phí cao hơn.
Tony Stillo và Michael Davenport, các nhà kinh tế tại Oxford Economics Canada, cho rằng Ngân hàng trung ương Canada có thể cắt giảm lãi suất chính sách thêm một vài lần nữa trong năm nay, nhưng sẽ không giảm xuống dưới mức trung tính.
"Chúng tôi không thể loại trừ hoàn toàn khả năng BOC cắt giảm lãi suất thêm 25 điểm cơ bản nữa để chống lại những tác động tiêu cực của tình hình bất ổn đang diễn ra, nhưng chúng tôi cho rằng rất khó có khả hạ lãi suất xuống dưới mức thấp nhất trong ước tính phạm vi trung tính 2,25% - 3,25% do cuộc chiến thương mại đang diễn ra giữa Mỹ và Canada", họ viết trong một lưu ý.
