Tương truyền vào năm 967, trong hành trình thống nhất 12 sứ quân, Đinh Bộ Lĩnh đưa quân về Phú Thọ, được người dân địa phương ủng hộ và khu vực đình Nông Trang xưa là địa điểm tập kết lực lượng nghĩa quân do Ngài lãnh đạo. Cũng tại đây Ngài được Hùng Duệ Nương (còn gọi là bà chúa Xuân), là con gái của vua Hùng Duệ Vương báo mộng trợ giúp việc binh sớm giành thắng lợi.
Đến năm 968, Đinh Tiên Hoàng đế lên ngôi, đăng cơ vào ngày 7 và mùng 8 tháng Giêng âm lịch.
Cuối thế kỷ X, Vua Đinh Bộ Linh đã thống nhất 12 sứ quân, lên ngôi Hoàng đế, hiệu là Đinh Tiên Hoàng, đặt tên nước là Đại Cồ Việt, đóng đô ở Hoa Lư. Nhận thấy linh khí “Núi cao - Đạo lớn” của núi Nghĩa Lĩnh đất Phong Châu, vua Đinh Tiên Hoàng đã cho xây dựng đền Hùng để hậu duệ đời sau ghi nhớ công ơn các Vua Hùng và cội nguồn chung của dân tộc. Vua Đinh Tiên Hoàng là vị vua chính thức đầu tiên của chế độ phong kiến Việt Nam. Ngài đã khẳng định được nền độc lập, tự chủ của đất nước, tạo tiền đề thành công cho các cuộc kháng chiến chống quân xâm lược, bảo vệ non sông, xã tắc sau này.
Tháng 10 năm 979, vua Đinh Tiên Hoàng băng hà. Để ghi nhớ công ơn của Ngài, nhân dân đã dựng Đình Nông Trang để thờ vua Đinh Tiên Hoàng và Tiên thánh mẫu Hùng Duệ Nương (bà chúa Xuân).
Đình Nông Trang được thiết kế theo kiểu chữ Đinh 3 gian 2 chái đại bái, 2 gian hậu cung, mái lợp ngói mũi hài, tường xây gạch đá ong một loại vật liệu có sẵn đặc trưng của vùng trung du Phú Thọ. Đình quay hướng Nam, phía trước là một ao rộng có cây đa, cây si cổ thụ xòe tán phủ xuống ngôi đình. Trải qua những năm tháng thăng trầm của đất nước, chiến tranh tàn phá, thiên nhiên biến động, ngôi đình cổ đã bị xuống cấp nhưng bao thế hệ nhân dân vẫn cố gắng gìn giữ, bảo vệ, nơi thờ tự anh linh Tiên đế Đinh Tiên Hoàng. Ngày 21/1/2016, phường Nông Trang đã tổ chức lễ khởi công, tu bổ và tôn tạo di tích lịch sử văn hóa cấp tỉnh Đình Nông Trang. Trong khu di tích có khu vực Bia tưởng niệm ghi danh 108 vị anh hùng liệt sĩ do phường Nông Trang được xây mới từ năm 2011.
Bên trong Đình Nông Trang
Hiện ngôi đình tọa ngự tại số 69, phố Đinh Tiên Hoàng, khu 2B, phường Nông Trang, Tp. Việt Trì, tỉnh Phú Thọ. Với tầm quan trọng và ý nghĩa lịch sử, văn hóa lớn lao, năm 1999, Đình Nông Trang đã được công nhận là di tích lịch sử văn hóa cấp tỉnh tại Quyết định số 214/QĐ-UB ngày 27 tháng 1 năm 1999 của UBND tỉnh Phú Thọ. Các chuyên gia đang cùng chính quyền địa phương và ban quản lý di tích Đình tổ chức hội thảo khoa học tập hợp các tài liệu, văn tự, chứng tích để nâng cấp Đình từ "Di tích lịch sử văn hóa của tỉnh Phú Thọ" thành "Di tích lịch sử văn hóa của quốc gia".
Tiết mục nghệ thuật truyền thống chào mừng Lễ hội
Xuân Giáp Thìn 2024, hòa chung không khí mừng Đảng, mừng xuân, đông đảo người dân trong vùng và từ nhiều nơi trên Tổ quốc đã cùng về dâng hương tại Hội Đình Nông Trang, bày tỏ lòng biết ơn, thành kính trước Ngài Thần hoàng và Thành hoàng đã luôn che chở, bảo hộ cho vận nước trường tồn, gia hộ cho nhân dân được bình an, hạnh phúc.
Phó Ban Quản lý di tích Đình Nông Trang ông Đinh Ngọc Tiến phát biểu tại Lễ hội
Lễ hội Đình vinh dự được đón tiếp TS. Nguyễn Duy Lượng - nguyên Thứ trưởng, Phó chủ tịch thường trực Trung ương Hội Nông dân Việt Nam, Phó Chủ tịch thường trực Hiệp hội Trang trại và Doanh nghiệp Nông nghiệp Việt Nam; PGS.TS Vũ Văn Phúc - Phó chủ tịch thường trực Hội đồng khoa học các cơ quan Đảng Trung ương, nguyên Tổng biên tập Tạp chí Cộng sản; TS. Hoàng Thị Hoa, nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa- Xã hội của Quốc hội, đoàn cán bộ Viện Kinh tế và Pháp luật quốc tế... cùng tới tham dự Lễ hội. Hội liên lạc dòng họ Đinh Việt Nam và đại diện một số công ty ở Hà Nội như CTCP Tập đoàn Bảo Tín, Công ty Hồn Đất Việt, công ty DTH… cũng cùng về dâng hương, tưởng nhớ các Ngài.
Một số hình ảnh tại lễ hội
Trong không khí Lễ hội rộn ràng, con cháu Lạc Hồng xin dâng lên bài thơ, ngân nga như lời hát ru từ thuở xa xôi vọng về:
“Dù ai đi ngược về xuôi
Nhớ ngày Giỗ Tổ mùng mười tháng ba
Mừng Xuân, các sứ thuận hòa
Lên ngôi hoàng đế, Vua Đinh xây Đền
Từ thủa ấy chung ngày Giỗ Tổ
Con cháu Lạc Hồng, một gốc mà ra
Phong Châu nô nức gần xa
Núi Cao - Đạo lớn, sơn hà vang danh”.
PV Tổng hợp
