Nâng cao chất lượng xét xử, giải quyết các loại vụ án

Chánh án Tòa án nhân dân tối cao Nguyễn Hòa Bình vừa có báo cáo gửi Ủy ban Thường vụ Quốc hội về tổ chức hoạt động chất vấn tại phiên họp thứ 21.

Tăng số lượng, nâng cao chất lượng giải quyết, xét xử các vụ án 

Theo Chánh án Tòa án nhân dân tối cao, để tạo sự chuyển biến căn bản, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của các Tòa án mà trọng tâm là công tác giải quyết, xét xử các loại vụ án, năm 2017, lần đầu tiên hệ thống Tòa án nhân dân tổ chức hội nghị chuyên đề về nâng cao chất lượng xét xử với thành phần tham dự bao gồm Chánh án Tòa án nhân dân, Tòa án quân sự các cấp để thảo luận và thống nhất thông qua 14 giải pháp đột phá để nâng cao chất lượng xét xử. Mặc dù số lượng các loại vụ án phải thụ lý giải quyết tăng nhiều và có tính chất ngày càng phức tạp nhưng các Tòa án đã chủ động triển khai thực hiện tốt 14 giải pháp đột phá để nâng cao chất lượng xét xử. Đặc biệt, năm 2022, số lượng các loại vụ việc thụ lý tăng 29.944 vụ so với năm trước nhưng các Tòa án đã giải quyết đạt tỷ lệ 88,9%, cao hơn năm trước 7,7%. Hầu hết các vụ việc được giải quyết trong thời hạn quy định của pháp luật. Chất lượng giải quyết, xét xử các vụ án tiếp tục được nâng lên, tỷ lệ các bản án quyết định bị hủy, sửa do nguyên nhân chủ quan được hạn chế ở mức thấp (dưới 1,5%), đáp ứng được yêu cầu mà Nghị quyết Quốc hội đề ra.

Ảnh minh họa. Nguồn: TL.

Bên cạnh đó, các vụ án kinh tế, tham nhũng mà Tòa án đã xét xử chủ yếu là phạm các tội về “Cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự”, “Sản xuất, buôn bán hàng cấm”, “Tham ô tài sản”, "Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ”... Quá trình giải quyết, các Tòa án đã áp dụng hình phạt nghiêm khắc đối với người chủ mưu, cầm đầu, lợi dụng chức vụ chiếm đoạt tài sản lớn của Nhà nước; đồng thời, chú trọng quyết định tịch thu tài sản do phạm tội mà có, áp dụng các biện pháp kê biên tài sản, các biện pháp tư pháp và các hình phạt bổ sung nhằm đảm bảo thu hồi tài sản của Nhà nước đã bị chiếm đoạt hoặc thiệt hại. Đã xử lý nghiêm các vụ án, nhất là những vụ án gây ra thiệt hại đặc biệt lớn, được dư luận xã hội rất quan tâm; đồng thời chú trọng tuyên thu hồi tiền, tài sản đối với các bị cáo trong các vụ án kinh tế, tham nhũng.

Tuy nhiên, bên cạnh kết quả đạt được, vẫn còn một số vụ án giải quyết quá thời hạn luật định do nguyên nhân chủ quan. Chất lượng giải quyết, xét xử các loại vụ án tiếp tục được nâng lên tuy nhiên tỷ lệ bản án, quyết định hành chính bị hủy, sửa do nguyên nhân chủ quan chưa đạt chỉ tiêu Quốc hội đề ra.

Việc giải quyết các vụ án hình sự về kinh tế, tham nhũng còn gặp khó khăn, vướng mắc như: nhận thức giữa các cơ quan tiến hành tố tụng về một số quy định của pháp luật còn chưa thống nhất; việc xác định thiệt hại thực tế trong một số trường hợp rất khó khăn, việc giám định thiệt hại thường bị kéo dài, ảnh hưởng đến tiến độ giải quyết vụ án…

Nghiên cứu phát triển án lệ trong lĩnh vực hành chính

Để tiếp tục nâng cao chất lượng xét xử, giải quyết các loại vụ án, các Tòa án cần tập trung khắc phục bằng được các tồn tại, hạn chế đã được chỉ ra; giải quyết kịp thời các khó khăn, vướng mắc phát sinh trong thực tiễn hoạt động; đồng thời phát triển, hoàn thiện theo hướng nâng cao yêu cầu, chất lượng đối với một số giải pháp cho phù hợp với tình hình mới.

Triển khai thực hiện nghiêm túc các nhiệm vụ về Cải cách Tư pháp theo Nghị quyết số 27-NQ/TW ngày 9/11/2022 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng về tiếp tục xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam trong giai đoạn mới. Triển khai thực hiện Luật Hòa giải, đối thoại tại Tòa án; tập trung nâng cao chất lượng đối thoại trong các vụ án hành chính. Triển khai thí điểm đối thoại trực tuyến. Tiếp tục chỉ đạo việc nghiên cứu ban hành văn bản hướng dẫn thi hành các quy định của Luật Tố tụng hành chính có vướng mắc trong thực tiễn áp dụng; tăng cường nghiên cứu, lựa chọn, phát triển án lệ trong lĩnh vực hành chính.

Đồng thời, làm tốt công tác phối hợp với các cơ quan có liên quan nâng cao chất lượng hướng dẫn áp dụng thống nhất các quy định của pháp luật liên quan tới các tội phạm về tham nhũng, nhằm tháo gỡ những vướng mắc trong quá trình giải quyết các vụ án này. 

Mặt khác, cải cách mạnh mẽ thủ tục tố tụng, thủ tục hành chính tư pháp để tạo điều kiện thuận lợi cho người dân khi tham gia tố tụng hoặc có công việc tại Tòa án. Các Tòa án tăng cường làm tốt công tác tự kiểm tra và phải coi đây là nhiệm vụ thường xuyên. Tăng cường kỷ cương, kỷ luật công vụ; thực hiện nghiêm Quy định xử lý trách nhiệm người giữ chức danh tư pháp trong Tòa án nhân dân…/.

Vy Anh

Nguồn tin:  https://dangcongsan.vn/phap-luat/nang-cao-chat-luong-xet-xu-giai-quyet-cac-loai-vu-an-633610.html