Để nâng cao hiệu quả sử dụng nước, giảm suy thoái đất cũng như nâng cao năng suất trong nông nghiệp thì áp dụng công nghệ tưới tiết kiệm nước là giải pháp không thể thiếu. Tưới tiết kiệm nước đã được áp dụng thành công tại rất nhiều quốc gia trên thế giới, đặc biệt là ở những vùng khô hạn có nguồn nước khó khăn (điển hình là Israel quốc gia đi đầu trong công nghệ tưới tiết kiệm). Tại Việt Nam cũng đã có rất nhiều các nghiên cứu ứng dụng công nghệ tưới tiên tiến tiết kiệm nước vào sản xuất nông nghiệp và có được những kết quả hết sức khả quan. Tuy nhiên các nghiên cứu chủ yếu là nghiên cứu thực nghiệm, được tiến hành trên một hay hai đối tượng. Vấn đề đặt ra cần giải quyết là: Để ứng dụng công nghệ tưới tiên tiến tiết kiệm nước cho những loại cây trồng cạn có giá trị kinh tế cao thì cần thực hiện như thế nào? Các vấn đề gì còn tồn tại là nguyên nhân khó ứng dụng rộng rãi công nghệ tưới tại nước ta? Cần có các cơ chế và chính sách như thế nào để có thể đẩy mạnh ứng dụng công nghệ tưới vào sản xuất nông nghiệp? Ứng dụng công nghệ tưới tiết kiệm nước cho các loại cây trồng cạn như thế nào cho phù hợp?
Đề tài “Nghiên cứu các giải pháp kỹ thuật và cơ chế đẩy mạnh ứng dụng công nghệ tưới tiết kiệm nước cho một số loại cây trồng cạn có giá trị kinh tế cao” do ThS. Bùi Đức Hà làm chủ nhiệm đề tài được thực hiện để giải quyết các vấn đề còn tồn tại đó, phù hợp với các chủ trương của đề án tái cơ cấu ngành Thủy lợi nói riêng và tái cơ cấu ngành Nông nghiệp nói chung.
Sau thời gian 12 tháng nghiêm túc thực hiện, dự án đã đạt được một số kết quả đáng chú ý như sau:
- Báo cáo tổng kết khoa học kỹ thuật của đề tài.
- Báo cáo đánh giá tổng kết được các mô hình ứng dụng công nghệ tưới tiết kiệm nước cho một số loại cây trồng có giá trị kinh tế cao tại các vùng kinh tế (12 tỉnh/thành phố) trên cả nước;
- Báo cáo đề xuất các giải pháp kỹ thuật và tài chính khuyến khích đẩy mạnh ứng dụng công nghệ tưới tiên tiến tiết kiệm nước cho một số loại cây trồng có giá trị kinh tế cao;
- Quy trình kỹ thuật ứng dụng công nghệ tưới phù hợp cho cây cà phê và cây hồ tiêu khu vực Tây Nguyên;
- Xây dựng được các mô hình khảo nghiệm chế độ tưới cho các giai đoạn sinh trưởng khác nhau của cây cà phê tại Cư M`Ga, Đắk Lăk ;
- Xây dựng được các mô hình khảo nghiệm chế độ tưới cho các giai đoạn sinh trưởng khác nhau của cây Hồ tiêu tại Chư Sê, Gia Lai;
- Xây dựng quy trình kỹ thuật áp dụng công nghệ tưới tiên tiến tiết kiệm nước cho cây Cà phê Vối tại Tây nguyên;
- Xây dựng quy trình kỹ thuật áp dụng công nghệ tưới tiên tiến tiết kiệm nước cho cây Hồ tiêu tại Tây nguyên;
- Xây dựng được sổ tay Quy trình công nghệ tưới tiết kiệm nước cho cây trồng cạn (Tập 1);
+ Quy trình tưới nhỏ giọt cho cây cà phê vối thời kỳ kinh doanh được Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn ban hành tạm thời theo Quyết định số 5100/QĐBNN-TCTL ngày 07 tháng 12 năm 2016;
+ Quy trình tưới tiết kiệm phun mưa cho cây cà phê vối thời kỳ kinh doanh được Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn ban hành áp dụng cho dự án VnSat theo Quyết định số 5075/QĐ-BNN-TCTL ngày 06 tháng 12 năm 2016;
+ Sổ tay hướng dẫn quy trình công nghệ tưới tiết kiệm nước cho cây trồng cạn Tập 1 được Tổng cục Thủy lợi ban hành theo Quyết định số 725/QĐ-TCTLKHCN ngày 06 tháng 11 năm 2013.
+ Sổ tay hướng dẫn quy trình kỹ thuật tưới nhỏ giọt được Trung tâm khuyến nông Quốc gia xuất bản phục vụ tập huấn cho người dân; Tổ chức được hai hội thảo và các hội nghị: Tại Việt Trì, Hà Nội để lấy ý kiến xây dựng đề xuất giải pháp, cơ chế khuyến khích đẩy mạnh ứng dụng công nghệ tưới tiết kiệm nước cho một số loại cây trồng cạn giá trị kinh tế cao; Tại Đak Lăk về đề án phát triển tưới cho cây cà phê vùng Tây Nguyên.
- Đề xuất được các giải pháp kỹ thuật và cơ chế đẩy mạnh ứng dụng công nghệ tưới tiên tiến tiết kiệm nước vào sản xuất nông nghiệp.
Đề tài đã tổng kết, đánh giá một cách hệ thống các giải pháp tưới tiết kiệm nước cũng như mô hình đầu tư, quản lý sử dụng… phân tích các ưu điểm và hạn chế khó khăn của các mô hình tưới tiên tiến tiết kiệm nước khác nhau. Những kết quả này là cơ sở để đề xuất các giải pháp về kỹ thuật và chính sách nhằm đẩy mạnh ứng dụng công nghệ tưới tiên tiến tiết kiệm nước cho một số loại cây trồng có giá trị kinh tế cao.
*Có thể tìm đọc toàn văn báo cáo kết quả nghiên cứu (Mã số 14341/2017) tại Cục Thông tin khoa học và công nghệ quốc gia.
